Sterk verhaal
Een collega vertelde me ooit over een tekstschrijver die steevast een grap uithaalde, als hij rapporten of jaarverslagen redigeerde. We hebben het nu over meer dan tien jaar geleden – het gemiddelde jaarverslag was geen kek online magazine, maar een ellenlang document in Times New Roman 12.
Nu zijn rapporten en jaarverslagen sowieso niet de meest sexy documenten ooit, maar als ik mijn oudere collega’s mag geloven was het op dit gebied twintig jaar terug stúkken erger gesteld met de wereld. Tekstenbrij waar geen eind aan kwam, barstensvol jargon… Begin je ook al te gapen?
Goed, de redacteur in kwestie had de gewoonte om ergens halverwege het document – ergens op pagina 32, of zo – een zinnetje te typen. Wie dit leest, krijgt taart. Jarenlang deed-ie dat. En wat denk je? Nooit belde iemand hem triomfantelijk met de vraag om een lekker gebakje.
Een sexy jasje in plaats van saaie tekst
Ik vind dat niet verrassend. Mensen lezen geen saaie teksten (vooruit, tenzij ze geen keus hebben). Niet voor niets schijnen wetenschappelijke artikelen matig te worden gelezen – en die onderzoekers maar schrijven, want natuurlijk moet je wel je quotum halen. Ik denk dat we allemaal niet willen weten hoeveel beleidsrapporten ongelezen in een la belanden.
Hartstikke zonde, als je het mij vraagt, want het kan ook anders. Ik geloof in de kracht van sterke verhalen. En ik ben ervan overtuigd dat je óók een beleidsdocument of wetenschappelijk artikel zó kunt schrijven, dat het de lezer prikkelt. Sterker nog, juist onderwerpen waar mensen lang, uitgebreid (en goedbetaald) over hebben nagedacht, verdienen een aansprekend jasje. Waarom zou je zo’n jaarverslag níet een beetje sexymaken?
Wie dit leest, krijgt een plaatje van een taart. (Foto: Flickr Creative Commons.)
Effectieve boodschap
Dit zeg ik niet alleen omdat ik van mooie woorden houd. Wil je dat jouw boodschap effect heeft, dan moet je nu eenmaal helder schrijven. De lezer verleiden. Vergelijk het met een spreker die een lezing geeft: staat die in een hoekje van het podium te mompelen, dan zit de halve zaal in no-time op z’n telefoon. Zo is het ook met tekst. Diffuse documenten vol vaktermen hebben de wereld nog nooit een interessantere plek gemaakt.
Vooruit, misschien versta je elkaar als experts onderling prima, als je het hebt over het faciliteren van innovatieve kernactiviteiten waarbij de focus ligt op complexe zorg. Maar doorgaans heb je te maken met de wereld om je heen; of dat nu klanten, cliënten of collega’s zijn. Als je schrijft dat je nieuwe activiteiten organiseert zodat ouderen langer thuis kunnen blijven wonen, blijft dat bij iedereen een stuk beter hangen.
Zakelijk = saai?
Goddank zijn de tijden in elk geval een béétje veranderd. Een groeiend aantal organisaties ziet in dat ‘zakelijk’ en ‘professioneel’ niet gelijk staan aan ‘saai’. Bij Einder ontwerpen mijn collega’s en ik jaarverslagen die je wél wilt lezen, ook als je niet beschikt over een mastertitel of uitzonderlijke dosis concentratievermogen. Verslagen die je ook kunt bekijken, trouwens, want anno 2019 staan ze vol foto’s en video’s.
Sterk verhaal
Maar hoe doe je dat dan, zo’n sterk verhaal maken? Kleine tip: begin je eens af te vragen wat jouw lezer eigenlijk wil weten, en vooral ook wat niet. Vang eerst je publiek, sla een brug tussen hun wereld en de jouwe – mag je daarna door naar de kern van jouw boodschap.
En kun je die taart voortaan gezellig uitdelen.
