Goed verhaal
Ans werkt al dertig jaar in de zorg. Bezuinigingen en veranderingen zag ze komen en gaan. Al die tijd bleef Ans doen waar ze goed in is: zorgen voor mensen die dat nodig hebben. Nu krijgt ze op haar werk (weer!) te horen dat het allemaal anders moet en zo niet langer kan. Zorgkloof, dubbele vergrijzing, personeelstekort… Of dat nog niet genoeg is, vraagt haar organisatie wat ZIJ nodig heeft om te veranderen. Ans denkt: zak erin, laat mij m’n werk doen!
Wat gaat hier mis?
Voordat we Ans vragen wat zij nodig heeft om te veranderen, denk ik dat we haar vooral moeten vragen wat zij nodig heeft om haar werk te kunnen doen. Zij weet als geen ander wat er speelt, waar het wringt en waar het beter kan.
Al jaren staat er in beleidsplannen dat er ‘van alles op ons afkomt’. Alleen al door het zo te formuleren, zet je jezelf vast in de hoek waar de klappen vallen. Constateren dat het anders moet, is niet genoeg. En die verandertaak bij de zorgmedewerkers droppen al helemaal niet.
De vraag is naar mijn idee: hoe wil je omgaan met alles wat er om je heen speelt? Hoe vertaal je dat – samen met alle collega’s – naar ambities voor je eigen organisatie? En hoe help je elkaar om mee te ontwikkelen? Dat vraagt om visie, een veranderverhaal en voorbeeldgedrag. Daar zie ik een schone taak voor bestuurders en beleidsmakers (en daar helpen wij ze graag bij).
Een mooi voorbeeld hoorde ik laatst bij ASVZ. In een interview vertelden bestuurders Hanneke Kooiman en Jaap Gruijter me hoe ASVZ’s visie houvast biedt en richting geeft bij lastige (beleids)keuzes. Zo lossen zij hun personeelsprobleem niet op met dure invalkrachten, maar zetten ze juist in op het binden en boeien van vaste medewerkers. Niet om te bezuinigen, maar omdat dat beter past bij hun visie op menswaardige zorg en hun doelgroep. Cliënten zijn immers gebaat bij voorspelbaarheid en vertrouwde gezichten. Daarmee los je de zorgkloof niet 1-2-3 op, maar elke euro naar vaste medewerkers draagt bij aan hun bedoeling: aantrekkelijk werkgeverschap, meer vastigheid, minder verzuim, meer teamgeest. Goed verhaal.
Het gaat om visie ontwikkelen én daarnaar handelen. Dat is iets anders dan een breed maatschappelijk probleem ‘bottom-up’ bij medewerkers parkeren. Ans is niet het probleem, zij is de oplossing. Altijd al geweest. Om de noodzakelijke veranderingen in de zorg door te voeren, hebben we een heel goed verhaal nodig. Een verhaal waar Ans, haar collega’s en alle mantelzorgers in geloven en mee kunnen werken.
